Reggio Emilia là phương pháp giáo dục được nhà tâm lý học người Italy - Loris Malaguzzi phát triển từ những năm 40 của thế kỷ 20 sau khi chiến tranh thế giới lần thứ 2 vừa kết thúc và được đặt tên theo ngôi làng Reggio Emilia ở phía bắc Italy. Loris Malaguzzi cho rằng: “Khi trẻ được giúp đỡ để nhận thức bản thân là chủ thể hoặc người sáng tạo và khi trẻ được giúp đỡ để khám phá những điều thú vị của sự tìm tòi, trẻ sẽ trở nên năng động và thích thú”. Theo Reggio Emilia, mỗi cá nhân chúng ta đều xây dựng kiến thức của mình từ những kinh nghiệm thực tế, thông qua những tương tác của mỗi người với môi trường và xã hội. Trẻ em cũng vậy, trẻ cần được nhà trường và gia đình trao cho những cơ hội để xây dựng kho kiến thức của mình dựa trên trí tò mò tự nhiên của trẻ.

Khía cạnh nổi bật nhất trong phương pháp tiếp cận Reggio Emilia chính là niềm tin rằng trẻ thể hiện sự hiểu biết và diễn tả suy nghĩ cũng như sáng tạo của mình bằng rất nhiều cách khác nhau. Có hàng trăm cách suy nghĩ, khám phá và học tập. Thông qua các bức vẽ và điêu khắc hay các hoạt động nhảy múa và vận động, thông qua mỹ thuật và đóng kịch cũng như các mô hình và âm nhạc và mỗi một cách trong “Hàng trăm ngôn ngữ” này đều phải được coi trọng cũng như giáo dục. Tất cả những điều này là một phần của trẻ em, học và chơi không thể tách rời. Phương pháp Reggio Emilia nhấn mạnh phát kiến thực tiễn trong việc học tập bằng cách cho phép trẻ sử dụng tất cả các giác quan và ngôn ngữ của mình để học.

LỢI ÍCH MÀ PHƯƠNG PHÁP REGGIO EMILIA MANG ĐẾN CHO TRẺ

• Kích thích sự tò mò, quan sát của trẻ.
• Giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh từ đó tạo nên sự yêu thích tìm tòi học tập ở trẻ.
• Giúp trẻ phát triển khả năng tưởng tượng và sáng tạo qua các hoạt động như vẽ, nặn, sáng tác tranh, đóng kịch.
• Reggio Emilia giúp trẻ nói lên được ngôn ngữ riêng của chúng, hiện thực hóa suy nghĩ của chúng bằng nhiều cách, không chỉ bằng ngôn ngữ.
• Phát triển khả năng hợp tác và làm việc nhóm của trẻ.
• Giúp trẻ biết yêu và bảo vệ thiên nhiên.

ĐẶC ĐIỂM CỦA PHƯƠNG PHÁP REGGIO EMILIA

1. Trẻ tham gia tích cực trong học tập: Với phương pháp Reggio Emilia:

• Trẻ được đặt câu hỏi của riêng chúng.
• Trẻ được tự đặt ra những giả thuyết của riêng chúng.
• Trẻ được trải nghiệm giả thuyết chúng đặt ra.
• Trẻ được kích thích so sánh với nguồn tài liệu để tự rút ra một quan điểm mới.
• Mọi con người và đối tượng đều là đối tác trong quá trình học tập và trẻ được chia sẻ những gì chúng khám phá để phát triển kỹ năng làm việc nhóm.

2. Môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc học của trẻ

Môi trường là người thầy thứ ba cũng chính là nơi định giá quá trình học tập của trẻ, là nơi cung cấp cho trẻ những công cụ để hiện thực hóa ý tưởng của trẻ. Và trong phương pháp Reggio Emilia, sự hợp tác giữa các trẻ được đánh giá rất cao.

Có thể thấy rằng với phương pháp Reggio Emilia, trẻ sẽ được bao quanh bởi màu sắc, hình dạng và chất liệu. Trẻ sẽ luôn bị cuốn hút và hấp dẫn bởi nhiều kỹ thuật đặc sắc, trên tường lớp học là những tác phẩm sáng tạo của trẻ được làm từ màu vẽ, đất nặn, sơn và nhiều vật liệu tự nhiên khác. Trẻ thể hiện ý tưởng thông qua hình vẽ của mình, phần lớn trẻ đều chọn hình vẽ làm phương tiện để chia sẻ với người khác những gì mình đang nghĩ, đang làm, đang cảm thấy, đang học và đang trải nghiệm. Công việc của chúng tôi cũng chính là dạy trẻ kỹ thuật vẽ và đưa cho chúng dụng cụ để thể hiện ý tưởng của mình.

3. Giáo viên và cha mẹ cộng tác với nhau

Vai trò của người lớn là quan sát trẻ, lắng nghe những câu hỏi và những câu chuyện của trẻ, tìm hiểu những điều mà trẻ quan tâm, từ đó mang đến cho trẻ những cơ hội được tìm hiểu và khám phá những điều chúng quan tâm.

4. Có thể nhìn thấy quá trình học tập của trẻ

Giáo viên quan sát và ghi chép lại sinh hoạt hàng ngày của trẻ ở trường để cho phụ huynh có thể theo dõi được kết quả tư duy và quá trình học tập của con. Giáo viên sẽ dùng máy ảnh, máy quay phim để lưu lại quá trình sinh hoạt của trẻ và theo dõi những suy nghĩ và ý tưởng của trẻ em khi chúng chơi với nhau hoặc làm việc với các vật liệu đa dạng. Tất cả những theo dõi sẽ được lưu lại thành một bộ hồ sơ chứa đựng hình ảnh các dự án mà trẻ tham gia, những câu nói, tác phẩm và những nét chữ của trẻ. Hồ sơ của trẻ giống như một câu chuyện về những gì đứa trẻ học ở trường.

Mặc dù thực hiện các giá trị của phương pháp Reggio Emilia chính là sự thử thách đầy khó khăn cho giáo viên nhưng mọi thành viên O’Hana đều hào hứng vì những giá trị mà nó đem lại cho trẻ em. Công nhận những thành quả của trẻ và hỗ trợ trẻ đi sâu vào nhận thức về thế giới xung quanh trẻ là phần quan trọng trong tiến trình học tập này.

Phụ huynh và giáo viên chúng ta đều công nhận: Không bao giờ là quá sớm để bắt đầu cho con bạn phương tiện lĩnh hội kiến thức cũng như các công cụ để khám phá thế giới.